Trong ngành xây dựng, thẩm tra bản vẽ thiết kế đóng vai trò then chốt để đảm bảo chất lượng, an toàn và tính khả thi của công trình. Một bản vẽ thiết kế không chỉ là “bản đồ” dẫn đường cho quá trình thi công mà còn là tài liệu pháp lý quan trọng, ảnh hưởng trực tiếp đến chi phí, tiến độ và hiệu quả sử dụng của dự án.
Tuy nhiên, không phải ai cũng hiểu rõ quy trình thẩm tra bản vẽ thiết kế và tầm quan trọng của nó. Bài viết này Arkitec sẽ cung cấp một cái nhìn toàn diện, từ khái niệm, quy trình, đến những ý tưởng mới giúp nâng cao hiệu quả thẩm tra, đảm bảo công trình đạt tiêu chuẩn cao nhất, cùng với thông tin chi tiết về bảng giá và dịch vụ thẩm tra bản vẽ thiết kế tại Giám sát thi công Arkitec.

Thẩm tra bản vẽ thiết kế là gì?
Thẩm tra bản vẽ thiết kế là quá trình kiểm tra, đánh giá và xác minh tính đúng đắn, hợp pháp, và khả thi của các bản vẽ thiết kế xây dựng trước khi triển khai thi công. Quá trình này bao gồm việc xem xét các yếu tố kỹ thuật, pháp lý, môi trường, và thẩm mỹ để đảm bảo bản vẽ đáp ứng đầy đủ yêu cầu của dự án. Theo Nghị định số 46/2015/NĐ-CP của Chính phủ Việt Nam, thẩm tra thiết kế kỹ thuật là bước bắt buộc đối với nhiều loại công trình, đặc biệt là các dự án sử dụng vốn ngân sách nhà nước.
Mục tiêu chính của thẩm tra là:
-
Đảm bảo tính an toàn: Kiểm tra kết cấu, tải trọng, và các yếu tố vật lý để đảm bảo công trình chịu được các điều kiện môi trường và sử dụng lâu dài.
-
Tuân thủ quy định pháp luật: Đảm bảo bản vẽ phù hợp với các tiêu chuẩn xây dựng, quy chuẩn phòng cháy chữa cháy, và các yêu cầu pháp lý khác.
-
Tối ưu hóa chi phí: Phát hiện các sai sót hoặc giải pháp thiết kế không hợp lý để tránh lãng phí trong quá trình thi công.
-
Đáp ứng yêu cầu của chủ đầu tư: Đảm bảo bản vẽ phản ánh đúng ý tưởng và mục tiêu của dự án.

Tại sao cần thẩm tra bản vẽ thiết kế?
Một bản vẽ thiết kế không được thẩm tra kỹ lưỡng có thể dẫn đến nhiều vấn đề nghiêm trọng, từ lỗi thi công, tăng chi phí, đến nguy cơ mất an toàn. Dưới đây là những lý do chính khiến thẩm tra bản vẽ thiết kế trở thành bước không thể thiếu:
-
Phát hiện sai sót sớm: Các lỗi trong bản vẽ, chẳng hạn như tính toán sai kết cấu, bố trí không hợp lý, hay thiếu thông tin kỹ thuật, có thể được phát hiện và sửa chữa trước khi thi công. Điều này giúp tiết kiệm thời gian và chi phí so với việc sửa lỗi trong giai đoạn thi công.
-
Đảm bảo an toàn lao động và sử dụng: Thẩm tra giúp kiểm tra các yếu tố như kết cấu chịu lực, hệ thống điện, và các biện pháp phòng cháy chữa cháy, từ đó giảm thiểu rủi ro tai nạn trong quá trình thi công và vận hành.
-
Tăng tính thẩm mỹ và hiệu quả sử dụng: Một bản vẽ được thẩm tra kỹ lưỡng không chỉ đảm bảo kỹ thuật mà còn tối ưu hóa bố cục, không gian, và tính thẩm mỹ, giúp công trình đạt được giá trị sử dụng cao nhất.
-
Tuân thủ pháp luật: Các bản vẽ cần được kiểm tra để đảm bảo tuân thủ các quy định của pháp luật, chẳng hạn như Luật Xây dựng 2014 và các nghị định liên quan. Điều này đặc biệt quan trọng với các công trình lớn hoặc sử dụng vốn nhà nước.
-
Hỗ trợ quản lý chi phí và tiến độ: Thẩm tra giúp đánh giá tính hợp lý của dự toán, định mức, và đơn giá, từ đó tránh các chi phí phát sinh không cần thiết.

Hồ sơ thẩm tra bản vẽ thiết kế
Bản vẽ thi công xây dựng trước khi đưa vào ứng dụng cần phải tiến hành thẩm tra. Chủ đầu tư sẽ phải gửi bộ hồ sơ thẩm tra đó đến cơ quan chuyên môn để thẩm định. Bộ hồ sơ thẩm tra yêu cầu những giấy tờ quan trọng như:
- Chủ trương và mục đích xây dựng công trình.
- Hợp đồng điều khoản về các phương thức, thời gian thực hiện của bản thiết kế.
- Thông tin cương nhiệm khảo sát thiết kế.
- Giấy tờ về quyền sử dụng khu đất xây dựng công trình.
- Hồ sơ chi tiết bản vẽ thi công của công trình xây dựng.
- Hồ sơ chi tiết tổng chi phí dự tính công trình.
- Báo cáo về kết quả khảo sát thiết kế.
- Tờ khai đề nghị thẩm định.

Quy trình thẩm tra bản vẽ thiết kế
Quy trình thẩm tra bản vẽ thiết kế cần được thực hiện một cách chi tiết và bài bản để đảm bảo hiệu quả. Dưới đây là các bước chính trong quy trình thẩm tra, dựa trên các quy định pháp luật và thực tiễn tại Việt Nam:
1. Kiểm tra trình tự thực hiện dự án
Đầu tiên, các chuyên gia thẩm tra cần xem xét trình tự thực hiện các bước của dự án, từ giai đoạn lập kế hoạch, khảo sát, đến thiết kế. Điều này đảm bảo rằng bản vẽ được xây dựng dựa trên các tài liệu và dữ liệu hợp lệ. Ví dụ, bản vẽ phải phù hợp với hồ sơ mời thầu, hợp đồng, và các yêu cầu của chủ đầu tư.
2. Đánh giá năng lực nhà thầu
Thẩm tra không chỉ tập trung vào bản vẽ mà còn kiểm tra năng lực của đơn vị thiết kế. Các yếu tố như chứng chỉ hành nghề, kinh nghiệm, và hồ sơ năng lực của chủ nhiệm thiết kế đều được xem xét để đảm bảo chất lượng bản vẽ.
3. Kiểm tra nội dung hồ sơ thiết kế
Đây là bước cốt lõi của quá trình thẩm tra, bao gồm:
-
Kiểm tra thông số kỹ thuật: Đánh giá các thông số như quy mô công trình, công suất, và các yếu tố kỹ thuật chính.
-
Sự phù hợp với quy chuẩn: Đảm bảo bản vẽ tuân thủ các tiêu chuẩn xây dựng (TCVN), quy chuẩn phòng cháy chữa cháy, và các yêu cầu về môi trường.
-
Kiểm tra giải pháp thiết kế: Xem xét tính hợp lý của các giải pháp kết cấu, kiến trúc, và hệ thống kỹ thuật (điện, nước, điều hòa không khí, v.v.).
4. Đánh giá tính an toàn và bền vững
Các kỹ sư thẩm tra cần phân tích kết cấu, tải trọng, và khả năng chịu lực của công trình. Điều này bao gồm việc kiểm tra các yếu tố như ánh sáng tự nhiên, hệ thống thông gió, và khả năng chịu đựng các điều kiện thời tiết khắc nghiệt.
5. Kiểm tra dự toán và chi phí
Thẩm tra dự toán là một phần quan trọng để đảm bảo các khoản chi phí được tính toán chính xác, phù hợp với định mức và đơn giá theo quy định. Điều này giúp chủ đầu tư tránh các chi phí phát sinh không cần thiết.
6. Lập báo cáo thẩm tra
Sau khi hoàn thành các bước kiểm tra, đơn vị thẩm tra sẽ lập báo cáo chi tiết, nêu rõ các nhận xét, đề xuất chỉnh sửa, và kết luận về tính khả thi của bản vẽ. Báo cáo này là cơ sở để chủ đầu tư phê duyệt hoặc yêu cầu chỉnh sửa trước khi triển khai thi công.
Chi phí và định mức thẩm tra thiết kế kỹ thuật
Dịch vụ thẩm tra bản vẽ thiết kế tại Giám sát thi công Arkitec được thực hiện bởi đội ngũ kỹ sư giàu kinh nghiệm, đảm bảo tuân thủ các quy định pháp luật và tiêu chuẩn xây dựng hiện hành. Chi phí thẩm tra bản vẽ thiết kế được tính dựa trên tỷ lệ phần trăm (%) của tổng chi phí xây dựng công trình, theo Thông tư 12/2021/TT-BXD của Bộ Xây dựng. Tuy nhiên, Arkitec cam kết cung cấp mức giá phù hợp, thường thấp hơn định mức quy định, để hỗ trợ tối đa cho khách hàng.
Dưới đây là bảng giá tham khảo cho dịch vụ thẩm tra bản vẽ thiết kế tại Arkitec (năm 2025):
Loại công trình |
Chi phí thẩm tra (% tổng chi phí xây dựng, chưa bao gồm VAT) |
Ghi chú |
Nhà phố, biệt thự (200-500 m²) |
0.2% – 0.5% |
Áp dụng cho công trình dân dụng, tùy thuộc vào độ phức tạp của bản vẽ. |
Công trình thương mại |
0.3% – 0.7% |
Bao gồm trung tâm thương mại, văn phòng, khách sạn. |
Công trình công nghiệp |
0.4% – 0.8% |
Áp dụng cho nhà xưởng, nhà máy, yêu cầu kiểm tra kết cấu phức tạp. |
Công trình hạ tầng |
0.5% – 1.0% |
Bao gồm cầu, đường, hệ thống cấp thoát nước. |


Lưu ý:
-
Chi phí tối thiểu cho mỗi lần thẩm tra là 2.000.000 VNĐ (chưa bao gồm VAT), theo quy định tại Thông tư 12/2021/TT-BXD.
-
Đối với công trình sử dụng thiết kế điển hình hoặc thiết kế mẫu, chi phí thẩm tra được điều chỉnh với hệ số k=0.36 cho công trình thứ hai trở đi.
-
Nếu công trình yêu cầu thẩm tra cả thiết kế kỹ thuật và thiết kế bản vẽ thi công, chi phí thẩm tra bản vẽ thi công được tính bằng 40% chi phí thẩm tra thiết kế kỹ thuật.
Thẩm tra bản vẽ thiết kế không chỉ là một bước bắt buộc trong quy trình xây dựng mà còn là chìa khóa để đảm bảo chất lượng, an toàn, và hiệu quả của công trình. Với sự phát triển của công nghệ và các yêu cầu ngày càng cao về tính bền vững, quá trình thẩm tra cần được thực hiện một cách chuyên nghiệp, sáng tạo, và bài bản. Việc áp dụng các công nghệ như BIM, AI, và các phần mềm quản lý dự án sẽ giúp nâng cao hiệu quả thẩm tra, đồng thời mang lại giá trị lớn hơn cho chủ đầu tư và các bên liên quan.
Câu hỏi thường gặp về thẩm tra bản vẽ thiết kế
Trả lời: Theo quy định tại Luật Xây dựng 2014 và Nghị định 46/2015/NĐ-CP, thẩm tra bản vẽ thiết kế phải được thực hiện bởi các tổ chức tư vấn hoặc cá nhân có chứng chỉ hành nghề phù hợp, chẳng hạn như kỹ sư thiết kế, kỹ sư giám sát, hoặc các đơn vị tư vấn uy tín như Giám sát thi công Arkitec. Đơn vị thẩm tra cần có kinh nghiệm và năng lực chuyên môn để đảm bảo chất lượng.
Trả lời: Quá trình thẩm tra bao gồm:
- Kiểm tra sự phù hợp với quy chuẩn, tiêu chuẩn xây dựng (TCVN).
- Đánh giá tính an toàn của kết cấu và khả năng chịu lực.
- Kiểm tra các giải pháp kiến trúc, hệ thống kỹ thuật (điện, nước, điều hòa).
- Xem xét dự toán chi phí và tính hợp lý của định mức, đơn giá.
- Đảm bảo tuân thủ các quy định pháp luật, như phòng cháy chữa cháy và bảo vệ môi trường.
Trả lời: Thời gian thẩm tra phụ thuộc vào quy mô và độ phức tạp của dự án. Thông thường, đối với các công trình nhỏ như nhà phố, quá trình thẩm tra có thể hoàn thành trong 3-7 ngày. Với các dự án lớn như nhà cao tầng hoặc công trình công nghiệp, thời gian có thể kéo dài từ 10-20 ngày. Arkitec cam kết tối ưu hóa tiến độ để đáp ứng nhu cầu của khách hàng.
Trả lời: Theo Nghị định 46/2015/NĐ-CP, thẩm tra bản vẽ thiết kế là bắt buộc đối với các công trình sử dụng vốn ngân sách nhà nước, công trình cấp I, cấp II, hoặc các dự án có yêu cầu đặc biệt về an toàn và kỹ thuật. Tuy nhiên, ngay cả với các dự án tư nhân, việc thẩm tra vẫn được khuyến khích để đảm bảo chất lượng và giảm thiểu rủi ro.
Trả lời: Các lỗi trong bản vẽ thiết kế có thể được phát hiện thông qua:
- Phân tích kỹ thuật bằng phần mềm chuyên dụng (như BIM, AutoCAD).
- So sánh bản vẽ với các quy chuẩn, tiêu chuẩn xây dựng.
- Kiểm tra thực tế tại hiện trường để đánh giá tính khả thi.
- Sử dụng kinh nghiệm của các kỹ sư thẩm tra chuyên nghiệp để phát hiện các vấn đề về kết cấu, bố trí không gian, hoặc hệ thống kỹ thuật.
Trả lời: Nếu bản vẽ không đạt yêu cầu, đơn vị thẩm tra sẽ lập báo cáo chi tiết, nêu rõ các lỗi và đề xuất chỉnh sửa. Chủ đầu tư có thể yêu cầu đơn vị thiết kế điều chỉnh bản vẽ theo báo cáo thẩm tra. Sau khi chỉnh sửa, bản vẽ cần được thẩm tra lại để đảm bảo đạt tiêu chuẩn trước khi triển khai thi công.